Meteopatia, zdefiniowana jako zespół objawów klinicznych wywołanych zmianami warunków atmosferycznych, jest tematem rosnącego zainteresowania w literaturze medycznej. Wpływ czynników atmosferycznych na zdrowie ludzkie, choć złożony, może mieć istotne implikacje kliniczne, zwłaszcza w kontekście przewlekłych schorzeń. Istnieje wiele badań prowadzonych w kierunku zrozumienia procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie podczas zmiennych warunków atmosferycznych. Aktualnie najwięcej takich badań przeprowadza NASA dla swoich pilotów i astronautów, ponieważ ich dobrostan w trakcie misji jest niezwykle istotny. Natomiast nas najbardziej interesują pacjenci i ich dolegliwości związane z aurą pogodową. Jednak czy temat jest faktyczne przedmiotem dyskusji naukowej, medycznej?
Mechanizmy fizjologiczne
Wpływ warunków atmosferycznych na ludzki organizm jest pośredni m.in. na układ krążenia, hormonalny i nerwowy np. gwałtowne spadki ciśnienia atmosferycznego mogą wpływać na obwodowy układ krążenia, co prowadzi do zmian w rytmie serca i napięciu naczyń. Również krótszy dzień, brak możliwości przebywania na świeżym powietrzu ma negatywnie działa na samopoczucie. Udowodniono, że mniejsza ilość witaminy D, która aktywowana jest poprzez promieniowanie UVB istotnie wpływa nie tylko na naszą gospodarkę wapniowo-fosforanową (odpowiedzialną za procesy tj. budowa kości, regeneracja tkanki kostnej, chrzęstnej, skóry oraz wzmocnienie reakcji odpornościowych), ale także na układ nerwowy (depresja, melancholia).
Etiologia migreny a warunki pogodowe
Choć genetyka migreny jest złożona, niektóre badania sugerują wpływ warunków pogodowych na wywołanie napadu migrenowego. Mechanizm ten, jak przypuszczają niektórzy badacze, może być związany ze zmianami w poziomie neuroprzekaźników, takich jak serotonina, w odpowiedzi na zmiany ciśnienia atmosferycznego. Geny *CACNA1A*, *ATP1A2* i *SCN1A* zostały zidentyfikowane jako związane z pewnymi rodzajami migreny, ale ich interakcja z czynnikami środowiskowymi wymaga dalszych badań. Jeśli badania potwierdzą istotny wpływ powyższych genów, możliwe, że znajdzie się także wyjaśnienie na mechanizm ich dziedziczenia
Tkanka bliznowata a warunki atmosferyczne
Chociaż mechanizm dokładnego wpływu warunków pogodowych na tkankę bliznowatą nie jest w pełni pojęty, spekuluje się, że zmienne warunki mogą wpływać na jej elastyczność i przepuszczalność. Teoria ta wymaga jednak dalszych badań na poziomie molekularnym. Z doświadczenia klinicystów pacjenci bardzo często skarżą się na ból w okolicy blizn podczas niepogody. Dobrym sposobem na radzenie sobie ze zwiększonymi dolegliwościami bólowymi w okolicy tkanki bliznowatej są ćwiczenia fizyczne i masaże. Zwiększają one ukrwienie tkanek, ich elastyczność, co przyczynia się do złagodzenia negatywnych odczuć pacjenta.
Reumatoidalne zapalenie stawów i warunki pogodowe
Pacjenci z RZS często zgłaszają nasilenie objawów w związku z pogodą. Chociaż mechanizm tego związku nie jest jednoznaczny, istnieją przypuszczenia dotyczące wpływu warunków atmosferycznych na lepkość płynu stawowego oraz procesy zapalne w obrębie stawu.
Zakończenie
Choć meteopatia jest tematem rosnącego zainteresowania w literaturze medycznej, dalsze badania są niezbędne do pełnego zrozumienia wpływu warunków atmosferycznych na mechanizmy fizjologiczne i patologiczne ludzkiego organizmu. Niemniej jednak, uwzględnienie wpływu czynników środowiskowych w praktyce klinicznej może być kluczem do bardziej spersonalizowanego podejścia do leczenia i opieki nad pacjentem. Globalna opieka medyczna włącza informację o dolegliwościach pacjentów związanych z każdym aspektem ich życia co z pewnością pozwala na podniesienie jakości życia pacjenta.
